Ontstaan

Het soefisme (ook wel tasawwuf = mystiek) is een mystieke traditie die zijn oorsprong heeft in de vroege Islam. Een aanhanger van het soefisme heet een soefi. De soefi's vormen mystieke broederschappen of zusterschappen.

Soefi komt vermoedelijk van soef, dat wol betekent in het Arabisch. De eerste soefi's droegen grove wollen kleding als blijk van hun soberheid en armoede. Als beschrijvende term verschilt het weinig van derwisj (Oudperzisch voor soefi) en fakir (Oudhindi voor soefi). Hoewel het woord sterk lijkt op het Griekse woord sophia ('wijsheid'), is er geen linguïstisch verband. Een andere veronderstelling is dat de naam afkomstig is van het Arabische woord soefa, dat bank betekent, en is afgeleid van het feit dat naast de ingang van de moskee van de profeet in Medina altijd wel een groepje arme gelovigen op een bank zat. Vanwege het feit dat deze mensen voortdurend in de nabijheid van de profeet verkeerden, hadden enkele van hen een uitgebreide kennis van de islamitische leer. Een derde verklaring is dat het woord soefi afgeleid is van het Arabische woord safa dat zuiverheid betekent.

Vermoedelijk waren er in de 6e eeuw al soefi's. Zij trokken rond door verschillende delen van het Midden-Oosten en India. Rond de 12e eeuw waren er diverse scholen of ordes van soefi's gevestigd in de Arabische wereld.

Als religieuze beweging kenmerkt het soefisme zich als een wisselwerking van religieuze en spirituele invloeden. Eén precieze definitie van het soefisme is dan ook niet te geven.

Bekend zijn ook de dansende derwishen uit de Turkse stad Konya. Door in het rond te tollen bereiken zij een bepaalde extase en zo proberen zij tot God te komen. De orde is gesticht door de beroemdste soefi-dichter Jalal ad-Din Rumi uit de 13e eeuw.

Dansende derwishen

Binnen het soefisme bestaan tientallen scholen, tariqats genaamd. Sommige zijn internationaal, andere lokaal actief. Inmiddels is in elke grote stad in Nederland en België wel een vertegenwoordiger van een traditionele soefibroederschap te vinden.

De Indiase Soefi-meester Hazrat Inayat Khan heeft het Soefisme in 1910 naar het westen gebracht. Hij heeft de aloude traditie een universeel karakter gegeven. Het soefisme staat hiermee open voor elke zoeker op het spirituele pad, ongeacht religieuze achtergrond. Het Universeel Soefisme wordt in Nederland vertegenwoordigd door de Soefi Beweging, de Inayati Orde, het Soefi-Contact en The Sufi-Way (zie ook: Interessante links)

Zie verder: Hazrat Inayat Khan